Fæðingar– og foreldraorlof

FÍN mælir með því að félagsmenn viðhaldi réttindum sínum hjá FÍN meðan á fæðingarorlofi stendur.

  • Álft: Brynja Hrafnkelsdóttir
    Mynd: Brynja Hrafnkelsdóttir
Hér má finna grunnupplýsingar um réttindi foreldra til fæðingar- og foreldraorlofs en ítarlegri upplýsingar er að finna á vef Fæðingarorlofssjóðs.

Réttindi til fæðingarorlofs skapast við:

  • Fæðingu barns
  • Ættleiðingu barns eða töku barns í varanlegt fóstur
  • Fósturlát eftir 18 vikna meðgöngu
  • Andvanafæðingu eftir 22ja vikna meðgöngu

Réttindi hjá FÍN í fæðingarorlofi

Á umsóknareyðublaði um fæðingarorlofsgreiðslur er hægt að óska eftir því að greitt sé til Félags íslenskra náttúrufræðinga og þar með tryggt að áunnin réttindi viðkomandi hjá stéttarfélagi haldist óbreytt meðan á fæðingarorlofi stendur, s.s. til úthlutunar úr sjúkrasjóðum, orlofssjóði, starfsmenntunarsjóði og vísindasjóði ef við á. Þá á viðkomandi áfram rétt á annarri þjónustu FÍN, s.s. eins og aðstoðar vegna starfstengds ágreinings.

Mæðravernd

Barnshafandi konur eiga rétt til nauðsynlegra fjarvista frá vinnu vegna mæðraskoðunar án frádráttar á föstum launum þurfi slík skoðun að fara fram í vinnutíma.

Sumarorlof eftir fæðingarorlof og  desember- og orlofsuppbætur


Félagsmenn á almennum vinnumarkaði

Fæðingarorlof reiknast til starfstíma við mat á starfstengdum réttindum, s.s. orlofstöku og lengingar á orlofi samkvæmt kjarasamningum, starfsaldurshækkana, veikindaréttar og uppsagnarfrests. Á almennum vinnumarkaði telst fæðingarorlof til unnins tíma við útreikning orlofsréttar, þ.e. réttar til frítöku en ekki til orlofslauna.   Samkvæmt kjarasamningum á almennum vinnumarkaði skulu fjarvistir starfsmanna vegna fæðingarorlofs, sem starfað hafa 1 ár eða lengur hjá atvinnurekanda, teljast til starfstíma við útreikning desember- og orlofsuppbótar.

 

Félagsmenn hjá ríki eða sveitarfélögum

Fæðingarorlof reiknast til starfstíma við mat á starfstengdum réttindum, s.s. orlofstöku og lengingar á orlofi samkvæmt kjarasamningum, starfsaldurshækkana, veikindaréttar og uppsagnarfrests. Opinberir starfsmenn ávinna sér bæði orlofsrétt og rétt til orlofslauna í fæðingarorlofi. 

Starfsmaður í fæðingarorlofi á jafnframt rétt til greiðslu orlofs- og desemberuppbótar. 

Uppsögn í fæðingarorlofi

Óheimilt er að segja starfsmanni upp störfum sem tilkynnt hefur um fæðingarorlof eða er í slíku orlofi nema til þess liggi skriflegar rökstuddar ástæður sem mega með engum hætti tengjast töku fæðingarorlofs eða fyrirhuguðu fæðingarorlofi. 

Foreldraorlof

Foreldrar sem eru starfandi á íslenskum vinnumarkaði eiga rétt á 4ra mánaða launalausu foreldraorlofi.  Rétturinn fellur niður við 8 ára aldur barns.  Hvort foreldri um sig á sjálfstæðan rétt til foreldraorlofs sem er ekki framseljanlegur.  Foreldraorlofsrétturinn skiptist þannig að hvort foreldri um sig á sjálfstæðan og óframseljanlegan rétt til 4ra mánaða orlofs til að annast barn sitt (2 x 4 mánuðir fyrir hvert barn). Þau réttindi sem starfsmaður hefur þegar áunnið sér eða er að ávinna sér á upphafsdegi foreldraorlofs haldast óbreytt til loka orlofsins ásamt þeim breytingum sem kunna að hafa orðið á áunnum réttindum á grundvelli laga eða kjarasamninga. 

Ítarefni

Fæðingarorlof og foreldraorlof samkvæmt lögum og reglugerðum

Fæðingastyrkur frá sjóðum BHM

Fæðingarstyrkur frá sjúkra- og styrktarsjóðum BHM eru til viðbótar við greiðslur Fæðingarorlofssjóðs. Sjúkrasjóður BHM er fyrir félagsmenn á almennum vinnumarkaði og Styrktarsjóður BHM er fyrir félagsmenn hjá ríki eða sveitarfélögum. 

  1. Sjúkrasjóður BHM (almennur vinnumarkaður).  Fæðingarstyrkur er eingreiðsla og miðast við hvern félagsmann sem sækir um. Séu báðir foreldrar félagsmenn geta báðir sótt um fæðingarstyrk.
  2. Styrktarsjóður BHM (opinberir starfsmenn). Fæðingarstyrkur er eingreiðsla og miðast við hvern félagsmann sem sækir um. Séu báðir foreldrar félagsmenn geta báðir sótt um fæðingarstyrk.